Жямяаьтлугъдин арайиъ дишагьлийин роль аьхюб ву

Ихь республикайин дишагьлийирин Союз яратмиш дапIну, улубкьурайи йисан 25 йис шулаш, районариъ дицисдар союзар тешкил дапIну цIиб вахттIан дар. Табасаран райондиъ дишагьлийирин Союз ццийин йисан майин вазлиъ яратмиш гъапIну. Ич хусуси мухбир Аьбдулмажид Рашидов улихьна йигъари Табасаран райондин дишагьлийирин Союздин председатель Айханум Рашидовайихъдигюрюшмиш гъахьну ва дугъхьан интервью гъадабгъну. Думу жикъиди исихъ чап апIурача.
– Айханум Рамазановна, йиз сабпи суал гьамциб вуйиз: «Табасаран райондин дишагьлийирин Союз» жямяаьтлугъ тешкилат яратмиш апIбан метлеб ва асас месэлйир фицдар ву?

– Жикъиди кIуруш, думу жямяаьтлугъ тешкилатдин асас метлеб – райондин политикайин, экономикайин, социалин ва культурайин, яна жямяаьтлугъдин уьмрин вари терефариъ дишагьлийирин дережа за апIувал ву. Дишагьлийи Дагъустандин халкьарин тарихдиъ гьарган аьхю роль уйнамиш апIури гъахьну, варитIан багьалу гафар – Ватан ва баб – дишагьлийин суратнахъди аьлакьалу даринхъа? Дупну ккундуки, дишагьлийи жямяаьтлугъдин рюгьлувал, эдеблувал мюгькам апIбаъ, гьарсар касдин ватандаш’валин ва милли фагьумлувал ижми апIбаъ, хизандин кьиматлувалар, халкьдин аьдати культура уьрхбаъра асас роль уйнамиш апIура. Гъи дишагьлийирин союзар яратмиш апIувал, йиз фикриан, деврин тIалабарикан саб ву. Табасаран райондин дишагьлийирин Союз яратмиш апIбаъ учуз райондин глава Алавудин Мирзабалаевди аьхю кюмек гъапIунчуз. Дугъу чан гьар йи-гъандин ляхниъ, жара месэлйиризси, райондин дишагьлийирин месэлйиризра аьхю фикир тувра. Ич союздин улихь гизаф месэлйир дивнайич. Гьадрарикан вуди хизандиз ва бицIивализ кюмек тувбахъди аьлакьалу вуйи вари дережйирин гьюкумдин гъурулушарихъди, ватандаш’валин жямяаьтлугъдин жара паярихъди социалин уртахъвал артмиш апIувал, гъуларин поселенйирин, карханйирин ва тешкилатарин дережйириъди дишагьлйирин советар яратмиш ва артмиш апIувал улупуз шулу. Ич вазифйирикан вуди гьацира бицIидариз, жигьилариз рюгьнанна эдебнан, ватандаш’валинна ватанпервервалин тербия тувувал, ихь аьдати инсанвалин кьиматлувалар, гьадму гьисабнаан ижми, тамам вуйи ва сагъу хизанар уьрхювал гьисаб апIурача. Гъийин гъагъи шартIариъ гизаф бицIидар, майифдар айи хизанариз, читин хизанариз, яшлу касариз адресдиинди вуйи кюмек тувувал мюгькам апIубра чарасуз ву. Хъа дишагьлйирин, гагйирин советари, абйир-бабарин комитетари бицIидарин тербияйин ляхниъ мектебарихъди вуйи аьлакьа хъана ижми дапIну ккунду.
– Айханум Рамазановна, райондин дишагьлйирин Союз цIийиди тешкил дапIнайи жямяаьтлугъ тешкилат ву. Амма, дици вушра, учву саб кьадар ляхин дубхначва. Дидкан гъапнийиш, ккундийзуз…
– Райондин дишагьлийирин Союз яратмиш дапIну цIиб вахттIан даршра, дюз ву, учу саб кьадар ляхин дубхнача. Ич ляхниъ учу райондин АТК-йихъди, жигьиларин тешкилатарихъди ужуб аьлакьа уьбхюрача. Дурарихъди сатIиди жигьиларихъди ва мектебариъ заан классариъ урхурайидарихъди экстремизмдин ва терроризмдин улихьишв бисбан метлебнан сюгьбатар тешкил апIури, аьдати дару исламдин терефкрарин хизанарихъди гюрюшар, сюгьбатар гъахури шулча. Аьхю шулайи наслихъди вуйи ляхниз асас фикир туврача. Учу райондиъ, гьацира республикайиъ гъахурайи жюрбежюр серенжемариъра жанлуди иштирак шулача. Месела, ццийин 23-пи майдиъ Дагъустандин дишагьлйирин съезддиъ, 17-пи майдиъ Дагъустандин дишагьлйирин Союздин совещаниейиъ, 18-пи августдиъ РД-йин Главайин гъвалахъ гъабхьи абйир-бабарин собраниейиъ, 24-пи августдиъ райондин АТК-йин кIулиъ айи Физули Аьбдуризакьовдихъди Къяйтагъ райондиъ гъабхьи республикайин семинар-совещаниейиъ иштирак гъахьунча. Хъа улихьна йигъари «Табасаран район» МР-ин администрацияйиъ райондин дишагьлийирин Союздин заседание кIули гъубхунча. Дидин ляхниъ райондин глава Алавудин Мирзабалаев, вахтназ вуди райондин администрацияйин главайин вазифйир тамам апIурайи Иса Исаев, дугъан заместителар, райондин жямяаьтлугъ тешкилатарин руководителар ва дишагьлийирин советдин членар иштирак гъахьну. Душваъ учу кьюб месэла гьял гъапIнийча: сабпиб, райондин жямяаьтлугъдинна политикайин уьмриъ «Табасаран райондин дишагьлийирин Союз» жямяаьтлугъ тешкилатдин роликан ва, кьюбпи месэла, думу союздин ццийин юкьубпи квартализ вуйи ляхнин пландин гьякьнаан. Гьелбетда, учу гьелелиг садпи гамар алдагъурача. Читинваларра дархьиди шулдар.
– Багахь вахтариз вуйи ляхнарин планарикан фицдар къайд апIуз шулвухьан?
– Шаксузди, узу улихьнара гъапиганси, ич жямяаьтлугъ тешкилатдин улихь гизаф месэлйир дийигъна. Гьадрарикан вуди улупуз шулу, месела, райондин мектебариъ урхурайидарихъди, жигьиларин жямяаьтлугъ тешкилатарин вакиларихъди вуйи планламиш дапIнайи гюрюшар гъахувал, майиф бицIидар айи ва читин хизанарин бина яратмиш апIувал ва гьаци жарадар. ДумутIанра савайи, ноябрь вазлиъ, бабан Йигъахъди аьлакьалу вуди, Табасаран райондин дишагьлийирин Союздин форум кIули гъабхбанди вуча. Дидин ляхниъ Дагъустандин дишагьлийирин Союздин председатель Интизар Мамутаевара иштирак хьиди. Ич жямяаьтлугъдин улихь дийигънайи месэлйир чан вахтнандар ву. Дишагьли, жарадарси дарди, жямяаьтлугъдин улихь жавабдар ву. Бабу бицIириз уьмур тувру ва думу дугъан ляхнарин, дугъан уьмур фициб шулуш, жавабдар ву. КIури шулу: «Бай тербияламиш апIури, дугъкан жилир ктаурхьа, риш тербияламиш апIури, миллет тербиялу апIурхьа». Ихь дишагьлийирин активваликан, дурарин вижмасуз даруваликанна ихь райондин, республикайин сабвал уьбхювал, артмиш’вал, хъуркьувалар асиллу ву.
– Айханум Рамазановна, чухсагъул интервью тувбаз! Увуз яв жямяаьтлугъ ляхниъ хъуркьувалар ишри!

Шиклиъ: «Табасаран райондин дишагьлйирин Союз» жямяаьтлугъ тешкилатдин председатель, Кюрягъ гъулан кьялан мектебдин директорин урхбанна тербияйин ляхнариз лигру заместитель Айханум Рашидова.

http://zoritabasarana.ru